งานวิจัยใหม่จาก Cambridge & Meta ชี้ “สายตามนุษย์” เห็นชัดเกินกว่า 60 PPD — ขีดจำกัดเรตินาอาจสูงถึง 120 PPD เมื่อ “ความละเอียดระดับเรตินา” ที่เคยเชื่อกันว่า 60 PPD อาจไม่ใช่ความจริงอีกต่อไป

การศึกษาใหม่จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ร่วมกับทีมวิทยาศาสตร์การรับรู้ของ Meta เผยว่ามนุษย์สามารถแยกรายละเอียดได้สูงสุดถึง 94–120 พิกเซลต่อองศา (PPD) ซึ่งมากกว่ามาตรฐาน “20/20 vision” ที่อุตสาหกรรม XR ยึดถือมานานเกือบเท่าตัว

จุดเปลี่ยนครั้งสำคัญของนิยาม “ความละเอียดระดับเรตินา”

ตลอดทศวรรษที่ผ่านมา เรามักเห็นผู้ผลิตชุดเฮดเซตระบุความละเอียดเป็น “พิกเซลต่อองศา (Pixels Per Degree: PPD)” ซึ่งสะท้อนความหนาแน่นของพิกเซลในมุมมองของสายตา มากกว่าการดูเพียงตัวเลขพิกเซลบนจอ

• Oculus DK1 (ปี พ.ศ. 2555) เคยอยู่เพียง 6 PPD
• Apple Vision Pro และ Samsung Galaxy XR ปัจจุบันอยู่ราว 35 PPD
• Varjo XR-4 ทำได้สูงถึง 51 PPD
  แต่เดิมเชื่อกันว่า “ระดับเรตินา” หรือ 20/20 vision เทียบเท่า 60 PPD
  อย่างไรก็ตาม งานวิจัยใหม่นี้ได้พิสูจน์ว่า “มนุษย์สามารถแยกความละเอียดได้มากกว่านั้น” อย่างมีนัยสำคัญ

รายละเอียดการทดลองจาก Cambridge และ Meta

ทีมวิจัยได้จัดการทดลองกับอาสาสมัคร 18 คน โดยใช้จอ 4K ขนาด 27 นิ้ว ติดตั้งบนรางเลื่อนระยะ 1.1–2.7 เมตร ผู้เข้าทดลองต้องแยกแยะลวดลายและข้อความในมุมมองต่าง ๆ
ผลลัพธ์สรุปว่า

• ลายขาวดำ (Grayscale): มองเห็นได้เฉลี่ย 94 PPD
• ลายแดง-เขียว: 89 PPD
• ลายเหลือง-ม่วง: 53 PPD
• และมีอาสาสมัคร 1 คน ที่สามารถแยกรายละเอียดได้ถึง 120 PPD

นั่นหมายความว่า “สายตามนุษย์บางคนอาจมีขีดจำกัดการมองเห็นสูงกว่ามาตรฐานที่อุตสาหกรรม XR ยึดถืออยู่ถึงสองเท่า”

🔍 ตารางเปรียบเทียบความละเอียดเชิงมุม (PPD) ของชุดเฮดเซตหลักในตลาด

ผลกระทบต่อโลกของ XR

แม้ชุดเฮดเซตระดับสูงในปัจจุบัน เช่น Meta Tiramisu Prototype จะเคยทำได้ถึง 90 PPD แต่ก็ครอบคลุมเพียงมุมมอง 33 องศาเท่านั้น ซึ่งยังห่างไกลจากความเป็นจริงในการใช้งานเต็มรูปแบบ
อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์ครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า “เทคโนโลยี XR ยังมีพื้นที่ให้เติบโตอีกมาก”
ในขณะที่สมาร์ทโฟนและแท็บเล็ตอาจถึงจุดอิ่มตัวด้านความละเอียดแล้ว แต่ VR/AR ยังมีศักยภาพอีกหลายทศวรรษในการไล่ตามความคมชัดระดับสายตามนุษย์จริง ๆ

มุมมองจากชุมชนและผู้เชี่ยวชาญ

หลังบทความนี้ถูกเผยแพร่บนสื่อเทคโนโลยีต่างประเทศ เช่น UploadVR ผู้เชี่ยวชาญและผู้อ่านต่างถกเถียงกันอย่างกว้างขวาง

• บางคนมองว่าการทดลองในห้องนิ่งไม่สะท้อนประสบการณ์ VR จริง เพราะในโลกเสมือนมี “การเคลื่อนไหวศีรษะ” ที่ช่วยเพิ่มความละเอียดเชิงเวลาอยู่แล้ว
• ขณะที่อีกฝ่ายชี้ว่า “เพียงแค่มีคนหนึ่งคนที่มองเห็นได้เกิน 60 PPD ก็เพียงพอจะหักล้างสมมุติฐานเดิมทั้งหมด”
  หนึ่งในคอมเมนต์ที่โดดเด่นกล่าวไว้ว่า

“เราไม่ควรพอใจกับค่าเฉลี่ย แต่ควรมุ่งไปสู่ศักยภาพสูงสุดของมนุษย์ต่างหาก”

สรุป: เส้นทางของ “ความสมจริง” ยังอีกยาวไกล

งานวิจัยจาก Cambridge และ Meta ไม่ได้เพียงแค่ยกระดับเพดานของ “ความละเอียดระดับเรตินา”
แต่ยังตอกย้ำว่า “สายตามนุษย์ยังเหนือกว่าที่เทคโนโลยีทำได้ในตอนนี้”
และในขณะที่เรากำลังพูดถึง Quest 3, Galaxy XR หรือ Vision Pro — โลกของ XR ยังอยู่แค่จุดเริ่มต้นของ “ความสมจริงที่แท้จริง” เท่านั้น

ที่มา
uploadvr